چکیده:
کاشی و سرامیک شاید از خیلی جهات به یکدیگر شبیه باشند. این شباهت به قدری زیاد است که در برخی از موارد نمی توان آن ها را به درستی از هم تشخیص داد، اما واقعیت این است که این دو با یکدیگر متفاوت هستند و بر مبنای همین تفاوت شان نیز کاربردهای مختلفی در طراحی داخلی دارند. درصورتی که تفاوت های کاشی و سرامیک را بدانید قطعا در صنعت ساختمان سازی ، بازسازی ملک و طراحی داخلی منزل خود انتخاب صحیحی خواهید داشت. در این مقاله سعی بر آن شده است تا علاوه بر توضیحات جامع و کامل در این رابطه ، به تفاوت این دو با موزائیک و سنگ نیز پرداخته شود. پیشنهاد می کنیم حتما تا انتهای این مقاله را مطالعه نمایید.
1- تفاوت کاشی با سرامیک و تعاریف هریک از آنها
1-1- تعریف کلی کاشی و سرامیک
کلاً به قطعات سفالین متشکل از یک بدنه و یک لایه لعابی را کاشی و یا سرامیک میگویند. این قطعات میتواند در سایز های خاص مربعی، مستطیلی و یا چند ضلعی های خاص باشند. کاشی و سرامیک را می توان از لحاظ مقاومت فیزیکی،نوع بدنه، نوع لعاب و کابرد آنها کلاس بندی کرد. البته یک نوع سرامیکی وجود دارد که لعاب جداگانه ای ندارد که بعداً در مورد آنها توضیح خواهیم داد. فعلاً هریک را بصورت جداگانه تعریف میکنیم و سپس به تفاوت های آنها می پردازیم.
بیان دیگر با جزئیات بیشتر این است که به صورت کلی کاشی از اجزایی با نام های:
- سفال که همان جزء اصلی کاشی است در اطلاحات به این قسمت استخوان بندی کاشی نیز گفته می شد.
- لعاب کاشی که قسمت رویی آن را می پوشاند جنسی شیشه ای دارد و این قسمت همان رنگ و زیباسازی کاشی است و همان چیزی است که شما در ظاهر یک کاشی مشاهده می کنید.
به مواد غیر معدنی نیز سرامیک گفته می شود. منظور از مواد غیر معدنی همان مواد غیر آلی است. لعاب روی کاشی می تواند از جنس سرامیک هم باشد، که به آن کاشی سرامیکی یا سرامیک گفته میشود.
پیشنهاد می کنیم جهت آشنایی بیشتر با جزئیات مواد تشکیل دهنده کاشی سرامیک و نحوه ساخت آن ها مقاله زسر را مطالعه نمایید.
مطلب پیشنهادی : مراحل تولید کاشی و سرامیک
در ادامه با تعاریف هریک به طور مجزا آشنا می شویم. بعد از تعریف هرکدام به طور مجزا می توان در مورد تفاوت کاشی و سرامیک بهتر توضیح داد و به شناخت بهتری در رابطه با آنها دستیافت. پس ادامه مطلب را از دست ندهید.
1-1-1- تعریف کاشی:
در واقع کلمه کاشی برگرفته از شهر کاشان و ریشه در صنعت کاشی کاری آن شهر در چند قرن پیش دارد. در زمانهای دور این صنعت در نوعی لعاب کاری، رنگ آمیزی و حتی خطاطی برروی خشت های خام خلاصه میشد. ولی بعداً مصری ها فهمیدن با پختن این خشت مقاومت آن بالا می رود و اسم آن را سفال گذاشتند. در آن زمان کاربرد این سفال ها درساخت ظرف های غذا خوری خلاصه می شدند. ولی امروزه با پیشرفت تکنولوژی کاشی ها بوفور در تمامی ساختمانها مخصوصاً محیط های بهداشتی، آشپزخانه ها و سایر مکانهای مشابه بروی دیوار نصب و مورد استفاده قرار میگیرند. معادل کلمه کاشی در انگلیسی تایل (Tile) می باشد که خود ریشه در ادبیات فرانسوی دارد.
کاشی به قطعه سنگی مصنوعی گفته می شود که ضخامت آن چیزی در حدود چند میلی متر است. یک طرف کاشی، سمت سفالی و استخوان بندی آن است و طرف دیگر یا روی کاشی که لعاب دارد، دارای سطح صیقلی و براق است. کاشی های سفالی و سرامیکی در بخش های مختلف منزل، مثل حمام، توالت و آشپزخانه به کار برده می شوند. کاشی به انواع مختلفی تقسیم می شود که معمولا بر حسب استفاده یا عدم استفاده از لعاب صورت می گیرد. در واقع، این لعاب است که موجب تمایز انواع کاشی از یکدیگر می شود. دیگر موردی که در رابطه با کاشی اهمیت دارد، میزان تخلخل است. رنگ در کاشی های لعاب خورده بعد از پخت بدنه روی سطح اعمال می شود. تنوع طرح، رنگ و بافت در میان کاشی های لعاب خورده بیش تر از انواع لعاب نخورده است. اگر کاشی دارای لعاب سرامیکی باشد، سرامیک نام خواهد داشت.
2-1-1- تعریف سرامیک :
سرامیک برعکس کاشی کاملاً کلمه انگلیسی- یونانی می باشد و تعریف کلی تری نسبت به کاشی دارد. در اصل به مواد جامد غیر فلزی و غیر آلی که با ترکیب چند مواد معدنی و پخت در دمای بالای بدست میآید سرامیک گفته می شود. این قطعات به گروه های مختلفی همچون صنعتی ، خانگی و آزمایشگاهی تقسیم می شوند. سرامیک ها تحمل بسیار بالای در برابر حرارت، مواد شمیایی و رادیو اکتیو دارند و عایق بسیار قوی در مقابل جریان برق محسوب می شوند. ولی در صنعت ساختمان سازی به قطعات لعاب دار سرامیکی همان سرامیک گفته می شود.
از نگاه دیگر از نظر ساختار شیمیایی به تمامی موادی که از مخلوط خاک رس با ماسه و فلدسپار در دمای بالا بدست میآیند و توسط توده شیشه مانندی انسجام پیدا میکنند، سخت و غیر قابل حل در حلالها میشوند و تقریبا گداز ناپذیر میشوند، سرامیک میگویند. خاک رسی که در تولید سرامیک به کار برده می شود، باعث نرمی و انعطاف آن می گردد. ماسه در نقش جلوگیری کننده از چین خوردگی پس از خشک شدن به کار می رود. فلدسپار نیز برای کاهش دمای پخت و تشکیل توده ای که به آن اشاره شده در جهت چسباندن ذرات بلوری سرامیک کاربرد دارد. سرامیک ها بسته به میزان خلوص، افزودنی ها، لعاب، مدت زمان حرارت دیدن، اکسنده ها و کاهنده ها متفاوت هستند. کاربرد سرامیک در صنایع مختلف بسیار زیاد است. هنگامی که از این به عنوان لعاب کاشی استفاده شود به محصول نهایی اصطلاحاً سرامیک گویند.
2- دسته بندی های کاشی و سرامیک
کاشی ها به دو دسته عمده تقسیم می شوند بدین معنی که به قطعات سرامیکی لعاب داری که از نظر تیپ و مقاومت های فنی مناسب نصب دیوار باشند کاشی بدنه و به آن دسته از آنهایی که از نظر کارایی مخصوص کف ساختمان ها طراحی شده باشند کاشی کف گفته میشوند. ولی در اصطلاح رایج ساختمانسازی امروزی و بازار فروش به کاشی دیوار، کاشی و به کاشی کف، سرامیک گفته میشود. ما نیز جهت فهم بهتر موضوع بعد این به این گونه تعریف خواهیم کرد.
1-2- دسته بندی برحسب بدنه :
- کاشی بدنه ( کاشی دیوار ، کاشی )
- کاشی کف
- کاشی پرسلان
- کاشی گرانیتی ( فول بادی )
- کاشی اسلب ( سایز بزرگ و نازک )
2-2- دسته بندی برحسب لعاب :
- لعاب مات
- مات نرم
- مات شوگری
- لعاب براق
- سوپر براق ( سوپر ترانس )
- لعاب پولیش
- نیمه پولیش ( سمی پولیش )
- نانو پولیش ( سوپر پولیش )
3-2- دسته بندی برحسب چاپ :
- چاپ شابلونی (روش قدیمی )
- چاپ سیلندری ( روتی کالر )
- چاپ دیجیتال ( نسل جدید )
3- دسته بندی کاشی و سرامیک به صورت مجزا
1-3- دسته بندی کاشی :
- پرسلانی ( یکی از انواع کاشی، کاشی پرسلانی است که در شرایط ویژهای از جمله فشار پرس بالا و دمای پخت بالا تا حدود ۱۲۵۰ درجه سانتیگراد تولید میشود که موجب استحکام بالا و جذب آب پایین آن میگردد و نسبت به کاشیهای معمولی مستحکمتر هستند. کاربرد اصلی آنها در فضاهای خارجی نظیر کف حیاط، پارکینگ و نمای ساختمان میباشد، چرا که به دلیل ویژگیهای فنی خاص در فضاهایی که در معرض تردد زیاد یا آب و هوای متغیر (سرد و یخبندان) میباشند، کاملا مقاوم است و همین طور جذب آب آن هم کمتر از سایر پوششها میباشد.
- بدون لعاب ( لعاب کاشی بر روی این مدل استفاده نشده است به همین دلیل برای مکانهایی که رطوبت بالایی دارند پیشنهاد نمیشوند اما در صورت استفاده در این مکانها حتماً باید جهت جلوگیری از خراب شدن آنها را به صورت صحیح درزگیری کنید این نوع کاشی برای استفاده در مکانهای بزرگ همچون راهروهای عظیم یا مراکز تجاری پیشنهاد میشوند چون علاوه بر طول عمر بالا بسیار بهصرفه نیز هستند)
- لعاب دار ( مخصوص استفاده برای دیوارهای آشپزخانه و سرویسهای بهداشتی هستند ویژگی این نوع به دلیل دارا بودن لعاب، براق بودن و شستشوی آسان است)
- موزاییکی ( کاشی موزاییکی در دونع لعاب دار و بدون لعاب موجود هستند نصب این نوع کاشی میتواند به صورت تکی باشد یا اینکه پیشتر آنها را بر روی صفحه پلاستیکی یا کاغذ مخصوص نصب کنید آنگاه همان صفحه را بر روی محلِ مورد نظر کار بذارید)
- آجری ( کاشیهای آجری بسیار زیبا و متفاوتاند شکل ضاهری آنها شبیه به آجر است به همین دلیل با نام آجری معروف شدهاند)
- سالتیو یا مکزیکی ( این کاشی برخلاف دیگر کاشیها پخته نمیشود یعنی در هوای آزاد و به صورت کاملاً طبیعی پخته و خشک میشود در صورتی که از نوع بدون لعاب کاشی مکزیکی استفاده کردید حتماً باید درزگیر بعد از اجرا انجام شود در ضمن اگر بدنبال کاشی متفاوتی هستید این نوع پیشنهاد بسیار خوبیاست)
- سرامیکی ( دارای لعاب از نوع سرامیک)
- سنگی
- شیشه ای
- ویترای
2-3- دسته بندی سرامیک :
سرامیکها از نظر جنس به دو دسته عمده زیر تقسیم میشوند که دانستن و شناختن آنها به شما کمک میکند تا بهتر تفاوت کاشی با سرامیک را متوجه شوید:
الف) سرامیک پرسلان یا چینی
نوع پرسلان بسیار باکیفیت، مقاوم و بادوام هستند ولی نسبت به سرامیکهای غیر پرسلان، گرانتر هستند اما به دلیل متریال بِکار رفته باکیفیت در ساخت آن پس از اجرا میتوانند تا سالها دوام داشته باشند علاوه بر آن نیز بر قیمت و ارزش مادیِ نهایی بنای شما خواهند افزود، سرامیکهای پرسلانی خود بسیار متنوع هستند که در زیر آنها را معرفی خواهیم کرد:
- پرسلانی پولیش شده ( این نوع سرامیک بدون لعاب است اما با این وجود بسیار براق هستند که به دلیل پرداختهایی است که بر روی آن اجرا شده است)
- پرسلانی بافت دار ( پرسلانیهای بافت دار بسیار شبیه به سنگهای طبیعی ساخته و تولید شدهاند که مناسب سلایقِ افرادی است که به طبعی جلوه دادن بنای خود اهمیت میدهند)
- پرسلانی لعاب دار ( مجزا کردن پرسلانی لعاب دار از نوع غیرپرسلانی لعاب دار کاری بسیار سخت است چرا که بر روی این نوع از سرامیکها یک لایه بسیار نازک لعاب ارجا شده است و به راحتی نمیتوان وجود آن را تشخیص داد)
- پرسلانی بدون لعاب ( سطحی مات و بدون لعاب دارند)
- پرسلانی دولایه ( به دلیل داشتن یک لایه ضخیم لعاب بر روی بدنه خود به نوع دولایه معروف هستند)
ب) سرامیک غیر پرسلان یا معمولی
سرامیکهای غیر پرسلان ظاهری بسیار شبیه به نوع و همتای پرسلانی خود دارند اما ماتتر هستند و این امر موجب شده تا ویژگیای همچون معلوم نبودن گرد و غبار بر سطحشان را داشته باشند، تفاوت عمده این دو نوع سرامیک در این است که نوع غیر پرسلانی مقاومت و دوام کمتر و جذب رطوبت بالاتری نسبت به نوع پرسلانی دارند.
4- تفاوت های کلی کاشی با سرامیک
فرق اصلی کاشی و سرامیک، استحکام متفاوت آن ها است. در مراحل تولید کاشی، وزن پرس کمتر به دلیل ظریف بودن آن بر روی محصول اعمال شده و برای سرامیک به دلیل استحکام بالاتر محصول از پرس سنگینتر استفاده شده و به همین دلیل کاشی بر روی دیوار کار میشود ولی سرامیک در کف نصب میشود. از دیگر تفاوت های بین کاشی و سرامیک می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- دمای پخت برای سرامیک در کوره بیشتر هست.
- معمولا پروسه تولید کاشی ها دو بار پخت و سرامیک ها تک پخت می باشند.
- سرامیک ها معمولاً ضخیم تر و ابعاد های بزرگتر دارند.
- مقاومت خمشی و فشاری کاشی کمتر است در واقع سرامیک ترد تر و سخت تر است.
- جذب آب سرامیک کمتر است. بنابرین در مقابل سرما و گرما و یخ ضدگی نسبت به کاشی مقاومت بیشتری دارند. بطوریکه نوعی از آنها برای نمای ساختمان در مناطق سردسیر هم استفاده می شود. نوعِ خاصی از سرامیک به نام پرسلان وجود دارد که بسیار در برابر سرما، گرما، نم، رطوبت و فشار مقاوم هستند از این رو میتوان آنها را علاوه بر استفاده در پارکینگ و حیاط و دیگر مکانهای مشابه، در محیطهای بازی همچون نمای ساختمان بِکار برد.
- کاشی ها از نظر رنگ و طرح متنوع تر هستند و لعاب آنها نیز براق تر می باشد.
- بخاطر همین دلایل (ظرافت و زیبایی و جذب آب پایین و تنوع رنگ ) کاشی بروی دیوار نصب و سرامیک ها بخاطر مقاومت بالا در برابر فشار و سایش معمولا برای کف و مکان های پر تنش استفاده میشود. البته در بعضی مواقع نمیتوان از سرامیک برای اجرا بر روی دیوارها و ارتفاع استفاده کرد زیرا قدرت جذب آب سرامیک بسیار کم است که همین امر موجب شده تا در صورت استفاده ، اجرای آن بسیار دشوار باشد البته در صورت استفاده میتوان جهت سهولت در کار از اسکپ کردن استفاده کرد.
1-4- تفاوت ظاهری کاشی با سرامیک :
از نظر ظاهری این دو بسیار شبیه هم هستند اما تفاوتهای جزیی دارند که میتوان آنها از یکدیگر تشخیص داد.
- طرح کاشیها به دلیل کمتر پخته شدن کمرنگتر هستند.
- ضخامت سرامیکها بیشتر از کاشیها است.
- سرامیکها با گذشت زمان تغییر رنگ نمیدهند و در مقابل اشعه خورشید مقاوم هستند.
- تنوع طرح و رنگ کاشی بیشتر از سرامیک است.
- در گذشته ابعاد کاشیها هم کوچکتر از سرامیک بود، اما الان کاشیها هم در ابعاد گوناگون و متنوعی تولید میشوند.
2-4- تفاوت کاربردی کاشی با سرامیک :
- از کاشی به دلیل ظرافتی که دارد برای پوشش دیوار بیشتر استفاده میشود و از سرامیک به دلیل مقاومت بیشتر برای پوشاندن کف استفاده میگردد. مطالعه مطلب چرا کاشی دیوار ترک میخورد؟ پیشنهاد میشود.
- تفاوت کاشی و سرامیک این است که کاشی نسبت به سرما و گرما مقاومت کمتری دارد پس برای محیطهای بسته استفاده میشود.
- کاشی قدرت جذب آب بالایی دارد به همین دلیل معمولا برای کف استفاده نمیگردد. چون کف نسبت به دیوار بیشتر در معرض آب است.
- سرامیک در برابر آتش تغییر حالت نمیدهد. در فضاهایی که ممکن است در معرض گرمای شدید و آتش قرار گیرد استفاده میشود.
- در خصوص تفاوت بین سرامیک و کاشی باید بگویم که به صورت کلی طول عمر سرامیک بیشتر از کاشی است.
- اگر نظافت و بهداشت برای شما مهم است و در این زمینه حساس هستید باید بگویم که سرامیکها به سادگی با یک دستمال و یا یک پاک کننده تمیز میشوند.
- سرامیک رسانای ضعیفی برای الکتریسیته و حرارت است. به همین دلیل برای کف منزل مناسب است. زیرا انرژی و گرمای ساختمان را در خود نگه میدارد.
3-4- تفاوت ساختاری کاشی با سرامیک :
- کاشی از نظر ساختاری از دو قسمت تشکیل شده است. کاشی که از جنس سفال بوده و لعابی که قسمت رویی آن را تشکیل میدهد.
- سرامیک از مواد غیرآلی و غیرفلزی و از مخلوط خاک رس و ماسه و فلدسپار تشکیل میشود.
- سرامیکها به دلیل ساختاری که دارند راحتر تمیز میشوند.
4-4- تفاوت قیمتی کاشی با سرامیک :
از تفاوت کاشی ها وسرامیکها در مورد هزینه آنها میتوان صحبت کرد. مقایسه قیمتی در این خصوص به نوع سرامیک و کاشی انتخابی بسیار بستگی دارد. بعضی از کاشیها قیمتی بالا و نجومی دارند که معمولا برای فضاهای خاص مثل برجها و… مورد استفاده قرار میگیرند. همچنین سرامیکها ازین قاعده مستثنی نیستند. بنا به جنس و طرح، قیمتهای متفاوتی دارند.
5- فرق بین کاشی سرامیک با موزائیک و سنگ
موزائیک به نوعی کفپوش فشرده شده گفته می شود، موزائیک به نوعی یک کفپوش بتنی به حساب می آید تراکم موجود در موزائیک ممکن است به وسیله یک دستگاه فشار و یا دستگاه لرزشی فراهم شود اجزای تشکیل دهنده موزائیک عبارتند از ماسه ، پودر سنگ , آب ، سیمان ، سنگ دانه است طرح ها و اندازه های موزائیک گوناگون و متنوع است.
سرامیک ها به دلیل لایه ضد آبی که دارند برای کف و مکان هایی با رطوبت و در تماس با آب موثر تر هستند.
در مقایسه با سنگ طبیعی، کاشی پرسلانی از یکنواختی بالایی برخوردار است و دربرابر مواد شیمیایی مثل اسیدها و بازها مقاومت بهتری دارند، هم چنین به دلیل ضخامت کمتر نسبت به سنگ نصب آن راحت تر است و بار مرده کمتری به ساختمان تحمیل میکند و روش نصب آن هم از نوع ریلی و بدون ملات است، بنابراین آسیبهای احتمالی کمتر میشود و نصب آسانتری دارد.
به تازگی پژوهشگران موفق شدهاند با استفاده از نانو ذرات نقره نوعی از کاشی و سرامیک آنتی باکتریال تولید کنند که برای استفاده در مکانهای بهداشتی ساختمان بسیار مناسب است و از رشد باکتری و قارچها جلوگیری میکند. این نانو ذرات در لعاب کاشی و سرامیک ترکیب شده و پوشش آنتی باکتریال به کاشی و سرامیک میدهند و در مکانهای مرطوب استفاده از آنها تا حد قابل توجهی رشد باکتری و میکروب را کاهش میدهد.
سخن آخر:
در این مطلب تلاش کردیم در انتخاب میان سرامیک و کاشی به شما کمک کنیم. تفاوت کاشی و سرامیک از جنبههای مختلف گفته شد. بسیار دقت داشته باشید که از آنها در کجا میخواهید استفاده کنید و با توجه به ویژگیهای گفته شده انتخاب کنید. جهت دریافت مشاوره برای خرید سرامیک و کاشی میتوانید با کارشناسان ما از طریق راههای ارتباطی موجود در قسمت تماس با ما در ارتباط باشید.
6- سوالات متداول
کدام برای کفپوش و کدام برای دیوارپوش ها مناسب است؟
سرامیک ها به دلیل نوع لعاب خاصی که روی خود دارند مقاوم تر و مستحکم تر از کاشی ها هستند به همین دلیل هم برای کف و هم برای دیوارها استفاده میشوند اما کاشی ها به دلیل قدرت جذب بالاتر نسبت به سرامیک فقط برای دیوارها مناسب اند و به دلیل نداشتن استحکام کافی نمیتوان برای کف استفاده کرد.
کدام برای داخل محیط و کدام برای خارج از محیط؟
کاشی ها نسبت به سرامیک ها در برابر فشار و سرما و گرما مقاومت کمتری دارند به همین دلیل از کاشی ها فقط برای محیط داخلی میتوان استفاده کرد. دیوارهای سرویس های بهداشتی , حمام و آشپزخانه , اتاق ها , پارکینگ , راهرو ها از مکان هایی است که میتوانیم از کاشی ها برای دیوار پوش ها استفاده کنیم اما سرامیک ها را هم برای خارج و هم داخل میتوان استفاده کرد.
تنوع کدام بیشتر است؟
کاشی ها در طرح ها و رنگ های متنوع تری نسبت به سرامیک ها تولید میشود و جلوه ای زیباتر و متفاوت تری به محیط میدهند. اگر به دنبال طرح هایی خاص برای محیط های بسته هستید کاشی ها میتواند پیشنهاد بهتری باشند.
برای کف حیاط سرامیک بهتر است یا موزاییک ؟